Historia

Pochodzenie nazwy miejscowości jest niepewne – prawdopodobnie ma charakter patronimiczny i wywodzi się od nazwiska Burza  jednego z pierwszych właścicieli. Burzyn to nieduża wieś (ponad 1200 mieszkańców) sąsiadująca od południowego wschodu z Tuchowem.

Niektórzy historycy podają, iż jako wieś klasztoru tynieckiego wystąpił w dokumencie księcia Leszka Czarnego z 1288r, a w 1307r. książę Władysław Łokietek tereny, na których znajduje się miasteczko Ryglice oraz wsie Burzyn, Kielanowice i Gosprzydowa w powiecie brzeskim, miał nadać Mikołajowi Burzynowi (Burzy), uchodzącemu za fundatora kościoła w Ryglicach, i Wawrzńcowi Kielanowi, wywodzącemu się z rodu Pobogów. Ale pierwszy w pełni wiarygodny dokument, potwierdzający istnienie naszej wsi, pochodzi z 1340 lub 1341r. Jest to akt lokacji sąsiadujących z Burzynem Siedlisk, dokonanej przez opata tynieckiego Bogusława. Pewnym jest też, że od 1376r. do początków XVII w. Burzyn nałeżał do kolejnych pokoleń Pobogów Burzyńskich, z których kilku wzięło udział w bitwie pod Grunwaldem, kilku innych studiowało w Akademik Krakowskiej,  zaś Piotr był na przełomie lat 70. i 80. XVw. ławnikiem sądu wyższego prawa niemieckiego na Zamku Golesz koło Kołaczyc i sołtysem w Dąbrówce. Po nich jego dziedzicami zostalali Chrząstwowscy, z których część była kalwinami, a oprócz Burzyna posiadali naddunajeckie Szczepanowice i Lusławice, a ponadto dzierżawili podtuchowską Zabłędzę, w której założyli jeden z ufundowanych przez siebie zborów.

W 1 połowie XIXw. dziedzicem Burzyna był Aleksander Różycki, uczestnik powstania listopadowego, który w uznaniu męstwa awansowany został do stopnia majowa, odznaczony krzyżem Virtuti Militari. 19 lutego 1846 r. podczas rzezi galicyjskiej zbuntowani chłopi zamordowali tu  Marcelego Skałkowskiego, poetę i patriotę, autora m.in. utworu “Boże Ojcze, Twoje dzieci”. Wymordowano wówczas także rodzinę szlachecką zamieszkującą dworek znajdujący się we wsi.

W 2 połowie XIXw. burzyński majątek należał do Józefa Antona i jego żony Wacławy, a później aż do 1945r. już tylko jego resztówka z dworem do Mariana Stylińskiego, legionisty i burzmistrza Tuchowa w latach 1934-1939 i jego żony Marii z Chrząstowskich. W 1934r. powstały trzydzieści lat wcześniej na emigracji Filarecki Związek Elsów przystąpił do tworzenia na parcelach odkupionych od Marianny Stylińskiej wzorcowej osady Elsowo. Filarecki Związek Elsów działał tu w okresie międzywojennym i w czasie II wojny światowej, który podczas okupacji hitlerowskiej dał we wsi schronienie wielu uciekinierom m. in. profesorom Uniwersytetu A. Mickiewicza w Poznaniu. Po wojnie Związek został zdelegalizowany i zakończył działalność.

Po 1945r. do  2003r. przejętym przez skarb państwa dworze mieściła się szkoła podstawowa.

W 1980r.  Burzyn został wsią parafialną z nowo wzniesionym kościołem pod  wezwaniem Miłosierdzia Bożego i kaplicą św. Józefa

Z Burzyna pochodzi Jan Sajdak – założyciel tuchowskiego liceum, filolog klasyczny, bizantynolog, profesor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie i Uniwersytetu Poznańskiego .

Po wojnie Burzyn był pierwszą zelektryfikowaną wsią w gminie Tuchów. Utworzono tu również Rolniczą Spółdzielnię Produkcyjną Zorza. A z inicjatywy mieszkańców wieś została przyłączona do sieci telekomunikacyjnej.

[źródło: Krajobrazy i zabytki ziemi tuchowskiej – Andrzeja B. Krupińskiego]